Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Elif Doyuk Kartal, 1 Aralık “Dünya AIDS Günü” dolayısıyla açıklamalarda bulundu.
Prof. Dr. Kartal, HIV/AIDS ile mücadelede farkındalığın artırılması, önyargıların azaltılması ve erken tanının öneminin vurgulanmasının amaçlandığını belirtti. “2025 yılı itibarıyla dünya genelinde yaklaşık 40,8 milyon kişi HIV ile yaşamaktadır. 2024 yılında 1,3 milyon yeni enfeksiyon ve yaklaşık 630 bin AIDS-ilişkili ölüm gerçekleşmiştir. Bu veriler, HIV/AIDS’in hâlâ ciddi bir halk sağlığı tehdidi olduğunu göstermektedir” dedi.
Türkiye’de ise 1985’ten bu yana bildirilen toplam HIV pozitif vaka sayısı 45.835, bildirilen AIDS vaka sayısı ise 2.438 olarak kayıtlara geçti. 2024 yılında ise 1.527 yeni HIV vakası ve 40 yeni AIDS vakası bildirildi. Vakaların yaklaşık %82’sinin erkek, %18’inin kadın olduğunu ve en çok 25-34 yaş grubunda görüldüğünü aktardı.
Prof. Dr. Kartal, dünya genelinde HIV ile yaşayan kişilerin yaklaşık %87’sinin durumunu bildiğini, ancak antiretroviral tedaviye erişim oranının %77 civarında olduğunu ve viral baskılanma oranının daha düşük kaldığını vurguladı. “HIV artık erken tanı ve etkili tedavilerle yönetilebilir bir sağlık durumu hâline gelmiş olsa da bu hizmetlere erişim dünya genelinde eşit değildir. 2030 yılına kadar AIDS’i bir halk sağlığı tehdidi olmaktan çıkarma hedefi için daha çok çalışmamız gerekiyor” dedi.
Türkiye’de 2019 yılında başlatılan ‘Türkiye HIV/AIDS Kontrol Programı’ ile insan hakları gözetilerek hastalığın önlenmesine yönelik çalışmalar yürütülüyor. Programın amacı, tanı, tedavi, bakım ve desteğe eşit erişimi sağlamak ve toplum sağlığını korumak.
Prof. Dr. Kartal, HIV riski altında olan bireylerin korunma yöntemlerini bilmesinin, sağlık hizmetlerine kesintisiz erişiminin ve düzenli test uygulamalarının önemine dikkat çekti. Bu yılın teması “Tüm Şartlarda AIDS ile Mücadele Devam” olarak belirlenmiş olup, insan haklarını merkeze alarak toplumların öncülüğünde AIDS’in sona erdirilebileceği vurgulanıyor.
“Bu Dünya AIDS Günü’nde toplumun her kesimi erken tanı, korunma yöntemleri ve eşit sağlık hakkı konularında bilinçlenmeye davet edilmektedir” diye sözlerini tamamladı.
